Een veel voorkomende luchtweg aandoening bij paarden is een bronchitis. Dit is een ontsteking van de kleinere luchtwegen, de bronchiën. Als gevolg van de ontsteking gaan de bronchiën zich vernauwen en slijm produceren. Een bronchitis kan ontstaan als gevolg van een virale of bacteriële infectie, hierdoor ontstaat een ontstekingsreactie in de luchtwegen. Als de luchtwegen eenmaal geprikkeld zijn dan kan inhalatie van stof, schimmelsporen of irriterende stoffen de ontstekingsreactie in stand houden. Een bronchitis kan op alle leeftijden voorkomen, we zien het echter vaker bij wat jongere paarden. Astma (recurrent airway obstruction) zien we vaker bij oudere paarden, meestal vanaf 12 jaar. Een groot verschil tussen Astma en een bronchitis is dat de overgevoeligheid van de luchtwegen bij een bronchitis maar van tijdelijke aard is. Bij astma is de overgevoeligheid blijvend van aard.
Een bronchitis uit zich door hoesten, neusuitvloeiing en vaak verminderd uithoudingsvermogen. Dit gaat normaal gesproken niet gepaard met koorts. Vaak hebben de paarden een droge hoest die vooral optreedt tijdens arbeid.
Voor het stellen van de diagnose beginnen we met een algemeen lichamelijk onderzoek. Dit doen we om een goed totaal beeld te hebben van het paard en andere oorzaken van verminderd presteren uit te sluiten, bijvoorbeeld een hartprobleem. Bij het beluisteren van de longen kunnen we soms wat slijm horen in de luchtwegen maar vaak horen we geen afwijkende geluiden op de longen. De diagnose is te bevestigen door middel van een bronchoscopie. Vaak zien we met een bronchoscopie dat het slijmvlies van de keel geïrriteerd is en dat er slijm in de luchtpijp aanwezig is. Mocht er erg veel slijm aanwezig zijn dan is het mogelijk om monster hiervan te nemen voor bacteriologisch onderzoek.
Scopiebeeld van keel met laag-gradige ontsteking van het slijmvlies
De behandeling bestaat uit een middel dat de luchtwegen verwijd en de afvoer van het slijm stimuleert. Meestal combineren we dit met een middel dat het slijm wat zachter maakt zodat het makkelijker af te voeren is. In sommige hardnekkige gevallen combineren we deze behandeling met antibiotica. Dit doen we het liefst op geleide van een bacteriologisch onderzoek van het slijm zich in de luchtwegen bevindt. Soms gebruiken we ontstekingsremmers om de luchtwegen zo snel mogelijk weer rustig te krijgen en de productie van slijm te remmen.
Paarden met een bronchitis mogen gereden worden, lichaamsbeweging is juist bevorderlijk voor de afvoer van het slijm. Het is wel van belang dat de paarden niet in het zweet gereden worden. Dat ze tijdens arbeid af en toe hoesten is niet erg, met het hoesten wordt het slijm opgehoest en doorgeslikt. Uiteraard is het niet de bedoeling dat ze benauwd worden of enorme hoestbuien hebben, neem in dat geval contact met ons op.
Verder is het van belang om inhalatie van stofdeeltjes en irriterende stoffen (onder andere ammoniak) te voorkomen. Paarden met bronchitis zijn vaak overgevoelig voor allerlei irriterende prikkels en contact met stof kan de bronchitis verergeren. Probeer ze dan ook zoveel mogelijk buiten te zetten, kuil te voeren of het hooi nat te maken. Kijk voor meer tips over het management ook even in dit artikel over astma bij paarden.
Als u op de hoogte wilt blijven van nieuwe ontwikkelingen binnen de praktijk, nieuw geschreven artikelen of nieuw binnen de paarden(geneeskunde)wereld kunt u zich hier opgeven voor de nieuwsbrief.