Habronemiasis is een infectie met Habronema spp. wormen, dit zijn wormen die bij paarden in de maag leven. Het is aandoening die wereldwijd wel beschreven wordt maar eigenlijk niet veel voorkomt. In Nederland zijn er maar enkele gevallen geregistreerd in de afgelopen jaren.
Habronema wormen leven in de maag van het paard, daar produceren ze eieren die met de mest worden uitgescheiden. De larven kunnen in paardenmest de maden van vliegen infecteren. Als vervolgens de maden uitgegroeid zijn tot vliegen kunnen ze de larven afzetten in vochtige plekken op het lichaam, bijvoorbeeld wondjes of slijmvliezen. De larfjes die in of rond de mond afgezet worden, worden doorgeslikt en kunnen hun levenscyclus afmaken.
Habronemiasis op de bovenlip
De larfjes die ergens anders afgezet worden zullen door de huid of slijmvlies heen trekken en uiteindelijk sterven. De stervende en dode larfjes veroorzaken een ontstekingsreactie waarbij het lichaam zal proberen om de larfjes in te kapselen. Dit uit zich door kleine bultjes die na verloop van tijd gaan zweren. Meestal worden de larfjes afgezet op bestaande wonden, de voorste ooghoek, de slijmvliezen van het oog, de mondhoeken of de slijmvliezen van de geslachtsdelen.
Het is een aandoening die in veel boeken beschreven wordt maar eigenlijk zeer weinig gezien wordt. Daarom is er nog maar weinig onderzoek verricht naar Habronemiasis. Waarschijnlijk speelt een overgevoeligheid voor de larven een grote rol in het ontstaan. Dat betekend dat niet elk paard wat geïnfecteerd wordt, met larven, ook daadwerkelijk deze aandoening ontwikkeld.
Ook denken ze dat er waarschijnlijk meerdere malen een infectie plaats moet vinden voordat het typische beeld zich ontwikkeld. Het is een aandoening die we in Nederland eigenlijk niet tegen kwamen in het verleden. De laatste jaren wordt er af en toe melding van gemaakt. Of dit komt door het veranderde klimaat of door het verminderde gebruik van ontwormingsmiddelen is niet bekend.
.
De behandeling bestaat uit het zoveel mogelijk chirurgisch verwijderen van de ingekapselde larven. Dit wordt gecombineerd met anti-parasitica en ontstekingsremmers zowel lokaal (oogdruppels) als systemisch. In het kader van preventie is het belangrijk om contact met vliegen zoveel mogelijk te voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld door gebruik van vliegenkappen en vliegendekens en eventueel vliegensprays. Verder is het belangrijk om regelmatig mestonderzoek uit te voeren en indien nodig ook te ontwormen. Daarnaast adviseren wij om in het najaar standaard een keer te ontwormen. Meer informatie over mestonderzoek en ontwormen kan je hier vinden.