De facetgewrichten zijn kleine synoviale gewrichten. Ze bestaan uit de facetvleugels van de opeenvolgende wervels en worden omgeven door een gewrichtskapsel. Net zoals alle andere gewrichten kunnen ook de facetgewrichten in de rug artrose ontwikkelen. Artrose is een degeneratieve aandoening van de gewrichten. Het ontstaat meestal als gevolg van slijtage van het kraakbeen van het gewricht. Dat er sprake is van artrose in een gewricht betekent echter niet dat dit gewricht altijd pijnlijk is. Bij paarden zien we met name artrose van de facetgewrichten ter hoogte van de overgang van borst- naar lendenwervels en in de lendenen.
Anatomie van de wervels van het paard.
Echografisch beeld van normale facetgewrichten van de borstwervels
Echografische beeld van normale facetgewricht van de lendenwervels
Artrose van de facetgewrichten in de rug ontstaat meestal als gevolg van slijtage. Het kan echter ook ontstaan als gevolg van een ontwikkelingsstoornis van de facetgewrichten, bijvoorbeeld door een afwijkende vorm van het gewricht. Ook kan het ontstaan als gevolg van een trauma, bijvoorbeeld door een val.
De facetgewrichten van de borst- en lendenwervels.
Artrose van de facetgewrichten in de rug hoeft lang niet altijd tot klachten te leiden. Veel paarden met artrotische veranderingen functioneren dan ook prima. Meestal merken we een pijnlijkheid op in de rug die zich uit in:
– moeite met nageven
– moeite met zijgangen
– verminderd buigen en strekken van de rug, dus verminderde galoppade
– verminderde rugvering en een gevoelige rug bij palpatie.
De diagnose van artrose is te stellen door middel van röntgenologisch en echografisch onderzoek. Met röntgenopnames kunnen we de gehele wervelkolom in beeld brengen inclusief de facetgewrichten. Op de röntgenopnames worden beide facetgewrichten, de linker en rechter, over elkaar heen geprojecteerd waardoor het lastig is om te onderscheiden welke kant er meer aangedaan is. Met behulp van het echografisch onderzoek kunnen we de facetgewrichten meer in detail bekijken en onderscheiden welke kant er meer aangedaan is.
Röntgenopname van de facetgewrichten van de lendenen.
Met behulp van röntgenopnames van de rug kunnen we ook andere rugproblemen zoals kissing spines uitsluiten. Soms zullen we ook adviseren om het bekken echografisch te onderzoeken, dit doen we inwendig. Hiermee kunnen we het bekken en de overgang van lendenen naar heiligbeen (lumbosacraal overgang) en het SI gewricht onderzoeken.
Het omcirkelde facetgewricht vertoont botnieuwvorming ten gevolge van artrose.
Echobeeld van een licht artrotisch facetgewricht (links) op de thoracolumbale overgang.
Echobeeld van artrose van een facetgewricht in het lendengebied.
Het doel bij het behandelen van rug artrose is om de aangedane gewrichten tot rust te brengen zodat ze niet meer pijnlijk zijn en de beweeglijkheid weer terug te krijgen. Er zijn meerdere opties voor het behandelen van de artrose van de rug. Meestal kiezen wij er voor om de pijnlijke gewrichten onder echogeleiding te injecteren met ontstekingsremmers. Ook is het mogelijk om de gewrichten te behandelen met IRAP. Daarnaast kan het geven van een Biphosfonaten infuus een goede aanvulling zijn, dit zorgt voor een afname van de botafbraak en stimuleert botopbouw en werkt goed en langdurig pijnstillend bij botpijn.
Vaak leidt pijn in de rug ook tot verkramping van de rugspieren. Met behulp van mesotherapie kunnen we de rugspieren laten ontspannen om te zorgen voor een soepelere en minder pijnlijke rug. Hierdoor zal ook de beweeglijkheid van de rug toenemen en kunnen de rugspieren getraind worden.
Naast deze medicinale therapieën is ook fysiotherapie, (chiropractie) en de juiste manier van training zeer belangrijk om zo snel en goed mogelijk te kunnen revalideren. Door de rug met ontstekingsremmers te behandelen kunnen we ervoor zorgen dat het paard zijn rug beter kan bewegen en minder pijn ervaart. Met behulp van chiropractie en oefeningen (fysiotherapie) kunnen we de beweeglijkheid van de rug vergroten. De volgende stap is om de rug soepel te houden en de spieren te trainen voor meer stabiliteit van de wervelkolom. Hierdoor moet de rug soepel blijven en sterker worden. Voor de revalidatie van rugproblemen werken wij veel samen met Morgan Lashley van het SHHP.
De rug van het paard speelt een belangrijke rol in het bewegingsmechanisme. In deze serie van artikelen gaan we uitgebreid in op de anatomie, biomechanica en functie van de rug. Ook komen veelvoorkomende problemen waaronder Kissing Spines en artrose uitgebreid aan bod evenals de mogelijke behandelingen.
De rug speelt een hele belangrijke rol in het bewegingsmechanisme van het paard en is een complexe structuur. Om beter te begrijpen wat voor mogelijke problemen er spelen in de rug is het belangrijk om de anatomie te kennen. In dit eerste artikel uit deze serie wordt de anatomie van de rug uitgelicht.
Kissing spines is een zeer gevreesd rugprobleem bij paarden. Het hoeft echter niet altijd tot klachten te leiden. Er zijn veel paarden die met een vorm van kissing spines prima kunnen functioneren. Wat voor klachten passen bij kissing spines, hoe stellen we de diagnose en is het te behandelen?
De rugband is een lang ligament dat over de doornuitsteeksels van de wervels heen loopt. Acute blessures van de rugband zijn vaak duidelijk herkenbaar door een (pijnlijk) zwelling op de rug. Hoe kom je erachter dat er een blessure is van de rugband en is het te behandelen?
Halsproblemen bij het paard komen veel voor, daarom hebben we een serie artikelen geschreven over dit onderwerp. Het eerste artikel gaat over de anatomie, biomechanica en functie van de hals. De andere artikelen gaan dieper in op verschillende veelvoorkomende aandoening van de hals.
Als u op de hoogte wilt blijven van nieuwe ontwikkelingen binnen de praktijk, nieuw geschreven artikelen of nieuw binnen de paarden(geneeskunde)wereld kunt u zich hier opgeven voor de nieuwsbrief.